Ο φιλόσοφος Slavoj Žižek αναλύει την ιδεολογία της οικολογίας και τον τρόπο που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την σύγχρονη πραγματικότητα. Διαβάστε ολόκληρη την τοποθέτηση του Σλοβένου φιλόσοφου.
«Από εδώ θα έπρεπε να ξεκινήσουμε. Μέρος της καθημερινής αντίληψής μας της πραγματικότητας είναι ότι αυτό εξαφανίζεται από τον κόσμο μας. Πας στην τουαλέτα πατάς το καζανάκι και όλα εξαφανίζονται. Φυσικά, λογικά ξέρεις ότι βρίσκονται κάπου μέσα σε σωλήνες, αλλά στο επίπεδο της πιο απλοϊκής εμπειρίας, εξαφανίζονται από τον κόσμο σου. Αλλά το πρόβλημα όμως είναι ότι δεν εξαφανίζονται έτσι με ένα μαγικό τρόπο. Το λέω αυτό γιατί θεωρώ πως ο τρόπος που προσεγγίζουμε τα οικολογικά θέματα και προβλήματα είναι το κρίσιμο στάδιο. Η ιδεολογία που έχει αναπτυχθεί σήμερα γύρω από την οικολογία έχει αναπτυχθεί σε έναν τελείως λάθος τρόπο σκέψης.
Λέγοντας ιδεολογία δεν αναφέρομαι στο να ονειρευόμαστε κάποιες άπιαστες και πολλές φορές λάθος ιδέες. Η ιδεολογία απευθύνεται σε πολύ αληθινά προβλήματα που πολλές φορές τα μπερδεύει, τα κρύβει. Όταν μας συμβαίνει κάτι πολύ κακό, η άμεση αντίδραση μας είναι να ψάξουμε γιατί να έγινε. Πρέπει να έχει κάποιο νόημα. Ήταν ένα δράμα; Το πάθαμε αυτό μήπως γιατί αμαρτήσαμε; Είναι οι πρώτες σκέψεις που μας έρχονται.
Ακόμα και όταν αντιμετωπίζουμε μια καταστροφή ως τιμωρία, είναι πιο εύκολο να το αντιμετωπίσουμε πιστεύοντας πως δεν είναι κάποια άγνωστη και τυφλή καταστροφική δύναμη που την προκάλεσε. To να σκέφτεται κάποιος πως του έτυχε κάτι κακό επειδή τον τιμώρησε ο θεός και όχι επειδή απλά έτυχε, τον βοηθάει στο να κατανοεί καλύτερα τα πράγματα. Η Θεία τιμωρία έχει κάποιο νόημα.
Έτσι νομίζω πως μπαίνει η οικολογία σαν όρος. Είναι αλήθεια πως η κεντρική ιδέα της οικολογίας αυτή τη στιγμή είναι πως ο ήδη υπάρχον κόσμος είναι ο καλύτερος δυνατός που μπορεί να υπάρξει. Είναι αλήθεια, με την έννοια πως βρισκόμαστε σε έναν ισορροπημένο κόσμο που ο άνθρωπος ζει από αυτόν. Γιατί λοιπόν βρίσκω όμως αυτή την ιδέα προβληματική;
Γιατί αυτή η έννοια της φύσης, δηλαδή αυτή η αρμονική οργανική ισορροπία στην οποία αναπαράγονται σχεδόν όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί, η οποία ενοχλείται εκτροχιάζεται και καταστρέφεται από την ανθρώπινη παρέμβαση αποτελεί την κοσμική εκδοχή της θρησκευτικής καταστροφής.
Και η απάντηση είναι πως δεν υπάρχει καταστροφή της φύσης αλλά πως εν υπάρχει απλά φύση. Η φύση δεν είναι ένα ισορροπημένο σύνολο. Η φύση είναι μια μεγάλη σειρά αφάνταστων καταστροφών. Βγάζουμε κέρδος από αυτή. Ποια είναι η κύρια πηγή ενέργειας; Το πετρέλαιο. Τι νομίζουμε πως είναι το πετρέλαιο; Τα κοιτάσματα πετρελαίου στα έγκατα της γης είναι απομεινάρια απίστευτων καταστροφών.
Η οικολογία θα μετατραπεί σταδιακά, στο νέο όπιο του λαού, όπως έλεγε ο Μαρξ για την θρησκεία. Το λέω αυτό γιατί αυτό που περιμένουμε από τη θρησκεία είναι να μας απαντήσει σε μια σειρά αναπάντητων ερωτήσεων προτάσσοντας ως βασικό επιχείρημα μια ανώτερη δύναμη. Δηλαδή έτσι είναι και δεν το αμφισβητούμε. Σήμερα πιστεύω πως αυτόν τον ρόλο της συντηρητικής ιδεολογίας τον έχει καταλάβει η οικολογία.
Παντού υπάρχει και μια καινούρια επιστημονική ανακάλυψη, όπως στη βιολογία, καθώς και τη μεγάλη πρόοδο που παρατηρείται στη βιογενετική. H φωνή μέσα μας πλέον που μας λέει να μην ξεπερνάμε τα αόρατα όρια, του να μη κάνεις αυτό γιατί είναι λάθος, είναι η φωνή της οικολογίας.Για παράδειγμα μην ανακατεύεσαι με το DNA,μη τα βάζεις με τη φύση κλπ.
Ένας άλλος δημοφιλής μύθος, που έχει βγει αυθόρμητα για την οικολογία είναι πως εμείς, οι άνθρωποι που κατοικούμε στον Δυτικό κόσμο, απομονωνόμαστε από το περιβάλλον. Και πως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είμαστε μέρος αυτού του κόσμου. Ότι δεν πρέπει να είμαστε απλώς μηχανικοί ή φυσιοδίφες που απλά μελετάμε τη φύση αλλά αποτελούμε μέρος της η οποία είναι το δικό μας αόρατο και ακλόνητο υπόβαθρό μας.
Αυτή η αντίληψη πιστεύω είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που διατρέχουμε. Γιατί; Σκεφθείτε κάποια αόριστα ανορθόδοξα πράγματα. Όλοι ξέρουμε σε τι κίνδυνο βρισκόμαστε(οικολογικές καταστροφές, παγκόσμια υπερθέρμανση) αλλά παράλληλα κανείς δεν κάνει τίποτα. Δρούμε και ζούμε υποκρινόμενοι πως δεν ξέρουμε τι συμβαίνει. Για παράδειγμα ο κάθε άνθρωπος διαβάζει και γνωρίζει πως είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος μιας μεγάλης οικολογικής καταστροφής. Βγαίνοντας έξω από το σπίτι, όμως κοιτώντας τα δέντρα και τα πουλιά, δεν του έρχεται αμέσως η ιδέα πως αυτό που βλέπει απειλείται να καταστραφεί. Δεν μπορεί να το συνειδητοποιήσει.
Αυτή τη φρίκη παθαίνουμε όμως όταν επισκεπτόμαστε κάποιο μέρος που έχει γίνει μια μεγάλη καταστροφή, όπως το Τσερνομπίλ. Ακόμα και τότε όμως δεν είμαστε καν περίεργοι ή πολλές φορές δεν βρισκόμαστε καν σε θέση να φανταστούμε τι συνέβη εκεί.
Αυτό που νομίζω εγώ πως πρέπει να γίνει για να αντιμετωπίσουμε την απειλή της ολοκληρωτικής οικολογικής καταστροφής, δεν είναι να συμβιβαστούμε με ιδέες που ακούγονται τον τελευταίο καιρό, πως πρέπει να αποκοπούμε από αυτήν την τεχνολογική χειραγώγηση και να ξαναβρούμε τους δεσμούς μας με τη φύση. Αλλά αντίθετα να κόψουμε κάθε δεσμό που έχουμε. Χρειάζεται να απομονωθούμε περισσότερο, να γίνουμε περισσότερο "τεχνητοί".
Πρέπει να φτιάξουμε πιστεύω μια πιο τρομακτική τεχνολογία. Κάτι σαν ένα μαθηματικό σύμπαν στο οποίο δεν θα υπάρχει τίποτα παρά μόνο μαθηματικές φόρμουλες, τεχνικές φόρμες κ.α. Το δύσκολο είναι να βρούμε ποίηση και έμπνευση σε αυτή τη διάσταση και σκέψη των πραγμάτων. Σε αυτό το σύμπαν.
Να ξαναφτιάξουμε και να ανακυκλώσουμε τα σκουπίδια ακόμα και αν το αποτέλεσμα δεν είναι αισθητικά όμορφο στο μάτι μας. Αυτή είναι η πραγματική αγάπη του κόσμου όπου ζούμε. Γιατί τι είναι αγάπη; Αγάπη είναι ιδεαλισμός. Κάθε άνθρωπος που έχει αγαπήσει πραγματικά το ξέρει. Δεν βάζεις σε καλούπι κάποιον η κάποια όταν τον αγαπάς. Αγάπη σημαίνει ότι αποδέχεσαι έναν άνθρωπο με τα ελαττώματα και τις αδυναμίες. Και ο άνθρωπος πρέπει να δουλέψει πάνω σε αυτό το υπόβαθρο για να καταλάβει την έννοια της οικολογίας».
Πηγή: Workers Party New Zealand
Αναδημοσίευση από tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου