Για αυτά που έρχονται

Τους βασικούς άξονες των αλλαγών που θα προκύψουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση περιέγραψε την Κυριακή ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στη συνάντηση των Δελφών. Οι προτάσεις της κυβέρνησης τίθενται σε διάλογο, ο οποίος θα διαρκέσει ένα τρίμηνο και θα καταλήξει σε νόμο-πλαίσιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Χαρακτήρισε αναγκαία τη διά βίου μάθηση και έκανε λόγο για κατάρριψη των τειχών μεταξύ των βαθμίδων εκπαίδευσης, για να είναι απρόσκοπτη η γνώση, υπό καθεστώς όμως πιστοποίησης των γνώσεων που λαμβάνει ο πολίτης σε οποιαδήποτε ηλικία.


Εισαγωγή απευθείας σε πανεπιστήμιο

Ο κ. Παπανδρέου προανήγγειλε νέα μορφή εισαγωγής απευθείας στα πανεπιστήμια, και όχι σε σχολές ή τμήματα όπως γίνεται σήμερα. Αναφορικά με τον τρόπο εισαγωγής είπε χαρακτηριστικά ότι δεν βλέπει γιατί να μην εισάγεται ένας υποψήφιος στο πανεπιστήμιο, για παράδειγμα στο Πάντειο, και όχι σε μία σχολή ή ένα τμήμα.

Ο κ. Παπανδρέου επισήμανε ότι σήμερα η επιλογή των σπουδών είναι σε ένα βαθμό τυχαία. Παρομοίασε τη διαδικασία με αυτήν του σοβιετικού τύπου, όπως είπε, χωρίς μάλιστα να έχει και τον προγραμματισμό της Σοβιετικής Ένωσης.

«Καλλικράτης» στην ανώτατη παιδεία

Επίσης, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει «Καλλικράτης» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (σ.σ. αναφέρεται στο ζήτημα της συγχώνευσης, συνένωσης ακόμη και κατάργησης τμημάτων).

Μάλιστα, ανέφερε την πρακτική ορισμένων τμημάτων να χωρίζονται μόνο και μόνο για να γίνει κάποιος καθηγητής και όχι με βάση την πραγματικότητα των αναγκών. Χρειαζόμαστε «Καλλικράτη» και στην Παιδεία, τόνισε.

Διεθνοποίηση των πανεπιστημίων

Επέμεινε στην ανάγκη εξωστρέφειας των πανεπιστημίων και διεθνοποίησής τους, ώστε να μπορούν να δέχονται καθηγητές, αλλά και φοιτητές από το εξωτερικό.

«Απαιτείται διεθνοποίηση των ιδρυμάτων και ουσιαστική συμμετοχή. Να συμμετάσχουν με ανοιχτές διαδικασίες όλοι οι καθηγητές και οι φοιτητές. Αυτό είναι σημαντικό και για την οικονομία μας, διότι θα δημιουργήσουμε επαφές με άλλες οικονομίες και κοινωνίες και θα δοθούν οι δυνατότητες επενδύσεων και στην Ελλάδα» τόνισε.

Για τον τρόπο διοίκησης των πανεπιστημίων ανέφερε ότι υπάρχει ανάγκη για μεγαλύτερη ελευθερία των ίδιων των ιδρυμάτων, που θα φύγουν πλέον από το σημερινό μοντέλο, αφού θεωρείται πολύ σημαντική η όσο γίνεται μεγαλύτερη αυτοδιοίκησή τους.

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι είμαστε από τις 30 πλουσιότερες χώρες, αλλά έχουμε κακή διαχείριση του πλούτου και του ανθρώπινου δυναμικού μας. Είμαστε στην 3η θέση αυτών που μπαίνουν στα πανεπιστήμια, αλλά στην 118η όσον αφορά την αποτελεσματικότητα.

Πρέπει να αναδείξουμε όλες τις δυνάμεις μας, είπε, τη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητά μας. Η παιδεία μας, συνέχισε, είναι βασικό ζητούμενο για την επιβίωση της χώρας μας. Είναι ένα στοίχημα για τη νέα γενιά, που έχει ως επιλογή ή τη φυγή ή την αλλαγή, τόνισε ο πρωθυπουργός.

Χρηματοδότηση ανά φοιτητή

Ο κ. Παπανδρέου πρότεινε, επίσης, την καθιέρωση της κάρτας ή του κουπονιού του φοιτητή «που θα του δίνει πρόσβαση σε όλες τις παρεχόμενες υπηρεσίες».

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η αλλαγή αυτή μπορεί να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού στην ανώτατη εκπαίδευση, δεδομένου ότι η φοίτηση ενός εκάστου θα «μεταφέρει» στο ίδρυμα υποδοχής του το ποσό που αντιστοιχεί στην εκπαίδευσή του.

Το ύψος του ποσού που συνοδεύει το «κουπόνι» μάλιστα μπορεί να ποικίλλει, ανάλογα με την επιστήμη, με αποτέλεσμα ότι δεν θα διαγκωνίζονται πλέον μόνον οι υποψήφιοι για την εισαγωγή τους στα ανώτατα ιδρύματα, αλλά και τα ίδια τα ιδρύματα για τους φοιτητές.

«Οι παροχές προς τους φοιτητές θα πρέπει να δίνονται αποκλειστικά από τα ίδια Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, αλλά πρέπει να δούμε πιο από όλα τα μοντέλα είναι το πιο κατάλληλο, ώστε να παρέχουν τα Πανεπιστήμια και τα Τεχνολογικά Ιδρύματα αυτές τις υπηρεσίες και με τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα» είπε ο πρωθυπουργός.

Αξιοκρατία, αριστεία, ανταγωνιστικότητα

«Κρινόμαστε σήμερα -είπε ο κ. Παπανδρέου- στην αξιοκρατία, την αριστεία, την ανταγωνιστικότητα. Αυτές είναι έννοιες εκ των ων ουκ άνευ. Είμαστε υποχρεωμένοι να δώσουμε στους νέους όλα τα εργαλεία για να αποκτήσουν εφόδια, ουσιαστικές γνώσεις και όχι να πάρουν το τυπικό χαρτί».

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην αξιοποίηση της υποδοχής ξένων φοιτητών στα πανεπιστήμιά μας, για παράδειγμα με υποτροφίες. Τόνισε όμως ότι πρέπει να δούμε πόσο μάς κοστίζει ο κάθε φοιτητής και βεβαίως να το πληρώσουμε, αλλά ο ξένος μπορεί να καταθέτει την υποτροφία του, την οποία θα την αξιοποιούμε.

Ιδιαίτερες αναφορές έκανε στη σύνδεση των πανεπιστημίων με την περιφερειακή ανάπτυξη, λέγοντας ότι σήμερα η μόνη σύνδεση είναι μέσω των ενοικιαζόμενων δωματίων, των μπαρ, του γαμπρού ή της νύφης που θα βρούνε τα παιδιά. Δεν υπάρχει ουσιαστικά, δηλαδή, η διασύνδεση με την ανάπτυξη, τη γνώση και την έρευνα.
Οι 14 ενότητες του διαλόγου

Καταλήγοντας, ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στην πρόθεση της κυβέρνησης για συστηματική διαβούλευση, αξιοποιώντας την παγκόσμια εμπειρία. Έναν διάλογο, που, όπως είπε, θα μας βοηθήσει να κάνουμε τα πανεπιστήμια μας από τα καλύτερα. Κάλεσε σε αυτό το διάλογο όλους, και ιδιαίτερα τη νέα γενιά.

Επιγραμματικά, οι 14 ενότητες, οι οποίες θα είναι τα υπό συζήτηση ζητήματα για το νέο νόμο, είναι οι εξής:

1. Από το Τμήμα στη Σχολή, ως βασική ακαδημαϊκή μονάδα που θα απονέμει τα πτυχία.
2. Νέος σχεδιασμός για το συντονισμό των μεταπτυχιακών προγραμμάτων, με στόχο τη διεπιστημονικότητα.
3. Πιστοποίηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων σπουδών.
4. Διεπιστημονικός χαρακτήρας των προγραμμάτων σπουδών και σε προπτυχιακό και σε μεταπτυχιακό επίπεδο.
5. Υιοθέτηση και εφαρμογή του ευρωπαϊκού συστήματος ECTS με βάση τις διδακτικές μονάδες.
6. Οργάνωση και ακαδημαϊκή συνέχεια των προγραμμάτων σπουδών, επιλογή συστήματος τρόπου εφαρμογής και διασφάλισης της αξιοπιστίας τους.
7. Σπουδές κατ' έτος, κατ' εξάμηνο, προαπαιτούμενα, λειτουργία του προγράμματος σπουδών.
8. Αλλαγή του σημερινού συστήματος διδασκαλίας και εξεταστικών περιόδων.
9. Υιοθέτηση του ψηφιακού συγγράμματος.
10. Σύστημα πιστοποίησης όλων των προγραμμάτων σπουδών.
11. Οργάνωση Κέντρων Αριστείας και μέσω συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων.
12. Αναδιάρθρωση του θεσμού της πρακτικής άσκησης.
13. Σύνδεση των προγραμμάτων της Διά Βίου Μάθησης με τα Ανώτατα Ιδρύματα.
14. Αλλαγή του τρόπου διδασκαλίας στην τάξη.


Σε λιγότερες από δέκα ημέρες οι πρυτάνεις των πανεπιστημίων της χώρας συναντώνται σε σύνοδό τους στο Ρέθυμνο της Κρήτης για να εκτιμήσουν τις προτάσεις που θα ακούσουν σήμερα από τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου στους Δελφούς. Στις 2 Οκτωβρίου το ερώτημα που θα τεθεί στη σύνοδο των πρυτάνεων ΑΕΙ είναι ένα: «Στηρίζουμε την κυβέρνηση ή όχι;».

Πίσω από τους πανεπιστημιακούς βρίσκεται σήμερα ένας τεράστιος όγκος 500.000 ανθρώπων που μπορεί να περιλαμβάνει έναν εξίσου μεγάλο αριθμό «αιωνίων»- άρα μη ενεργών- φοιτητών, ωστόσο δεν παύει να επιδρά καταλυτικά στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης.

Τα πανεπιστήμια αποτέλεσαν επί είκοσι χρόνια προνομιακό χώρο για πολιτικούς και τοπικούς «άρχοντες». Από το 1984 και μετά κάθε κυβέρνηση μαζί με τον προϋπολογισμό της κάθε χρονιάς ενέκρινε και την ίδρυση μερικών ακόμη τμημάτων στην ανώτατη εκπαίδευση της χώρας. Σήμερα λειτουργούν 22 πανεπιστήμια και 18 ΤΕΙ στη χώρα, με περισσότερα από 590 τμήματα και αλληλεπικαλύψεις επιστημονικών αντικειμένων που ξεπερνούν το 60% των σχολών.

«Δεν έχουμε πρόθεση να δημιουργήσουμε προβλήματα εφόσον είμαστε ισότιμοι συνομιλητές» λέει στο «Βήμα» ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Θ. Παπαθεοδώρου. «Η κυβέρνηση ξέρει ότι ο καλύτερος τρόπος εξόδου από την κρίση που περνάει η χώρα είναι η έρευνα που γίνεται μέσα στα πανεπιστήμια» συνεχίζει. «Δεν γίνεται όμως να φτάνει ο Οκτώβρης και να μην ξέρουμε τι χρήματα θα πάρουμε» προσθέτει. «Αυτό που αρνούνται τόσα χρόνια στα πανεπιστήμια είναι το αυτονόητο: το να μπορούν να φροντίζουν τα του οίκου τους».

Ο πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου κ. Γ.Μυλόπουλος θα ζητήσει σήμερα ενώπιον του Πρωθυπουργού να μην ισχύσει η πολιτική λιτότητας της κυβέρνησης για τα πανεπιστήμια. «Είναι απαράδεκτο να μην μπορούμε να καθορίσουμε τον αριθμό των εισακτέων φοιτητών μας αλλά να πρέπει να υποδεχθούμε το πλήθος των πρωτοετών χωρίς να έχουμε καν τη απαραίτητη χρηματοδότηση από το κράτος» δηλώνει.

Από την άλλη πλευρά, μεγάλο πλεονέκτημα δίνει στην πρόταση της κυβέρνησης για συνολικές αλλαγές στα ΑΕΙ ένα τυχαίο γεγονός: σχεδόν κανένας από τους πρυτάνεις των κεντρικών πανεπιστημίων της χώρας δεν είναι «παλιά καραβάνα» ώστε να προκαλέσει «αιματηρές» διαπραγματεύσεις με το επιτελείο της. Στην πλειονότητά τους οι πρυτάνεις των κεντρικών ΑΕΙ ανέλαβαν τα ηνία των ιδρυμάτων τους πριν από λίγες ημέρες. Τον περασμένο Μάιο έγιναν εκλογές στα περισσότερα ιδρύματα της χώρας και εκείνο που έμεινε στη μνήμη από τον προηγούμενο νόμο-πλαίσιο της κυρίας Μαριέττας Γιαννάκου ήταν ένα: κανένα στέλεχος με εμπειρία στη διοίκηση δεν μπορούσε να βάλει υποψηφιότητα για να εκλεγεί για δεύτερη συνεχόμενη τετραετία καθώς ο νόμος έθετε σχετικό περιορισμό.

Η κυβέρνηση έτσι εισηγείται σήμερα ένα μεγαλόπνοο πρόγραμμα αλλαγών σε καλοπροαίρετες και έτοιμες να στηρίξουν τα σχέδιά της διοικήσεις των πανεπιστημίων. Παράλληλα και οι καθηγητές των πανεπιστημίων «ρίχνουν» τους τόνους στα θέματα των γιγαντιαίων ερευνητικών προγραμμάτων του «Θαλή» και του «Ηράκλειτου» που διεκδικούν. Οπως έλεγε στο «Βήμα» τις προηγούμενες ημέρες καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, «θέλουμε να προχωρήσουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται στις χρηματοδοτήσεις των προτάσεών μας, οπότε θα αγνοήσουμε τις μεγάλες καθυστερήσεις και την αλλαγή των όρων στις αξιολογήσεις τους την τελευταία στιγμή».

Η εμπειρία βέβαια έχει δείξει ότι, αν τα πανεπιστήμια δεν θέλουν να εφαρμόσουν έναν νόμο, απλώς δεν τον εφαρμόζουν. Ουδείς έχει τη δυνατότητα να τους υποχρεώσει. Πολύ περισσότερο η πολιτεία που δεν κατάφερε να δείξει συνέπεια ούτε καν στους περίφημους «τετραετείς» προγραμματισμούς με τα ΑΕΙ καθώς αθέτησε τις οικονομικές υποχρεώσεις της. Μεγάλα πανεπιστήμια όπως το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης και το Πάντειο δεν εφαρμόζουν ακόμη το σύστημα της μέτρησης των σπουδών κάθε φοιτητή με «πιστωτικές μονάδες» που προέβλεπε ο νόμος-πλαίσιο της κυρίας Μαριέττας Γιαννάκου, ο οποίος ψηφίστηκε πριν από δύο χρόνια. «Δεν εφαρμόζουμε τις πιστωτικές μονάδες σε προπτυχιακό επίπεδο» ομολογεί ο πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Π. Τσίρης. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών πέρυσι πήρε απόφαση για εφαρμογή του σχετικού νόμου αλλά ως σήμερα δεν το έχουν εφαρμόσει όλα τα τμήματά του.

Σχεδόν κανένα πανεπιστήμιο της χώρας δεν έχει εφαρμόσει τη διάταξη για την διαγραφή των «αιωνίων φοιτητών»- γεγονός που κόντεψε να τινάξει στον αέρα τις πρυτανικές εκλογές του περασμένου Μαΐου που έπρεπε να έχουν γίνει με «καθαρά» μητρώα φοιτητών. Κάποιοι μάλιστα δεν έχουν απαντήσει ακόμη ούτε στην υπουργό κυρία Αννα Διαμαντοπούλου για το ποιους θεωρούν τους χώρους που καλύπτονται από την έννοια του ασύλου στα ιδρύματά τους. Με προβλήματα έχουν εφαρμοστεί οι διατάξεις για την εισαγωγή εξωτερικών αξιολογητών στα εκλεκτορικά σώματα για τις εξελίξεις των μελών ΔΕΠ, ενώ ως πέρυσι δεν ήταν ξεκάθαρο αν θα εφαρμόζονταν οι διαδικασίες για τα «πολλαπλά» πανεπιστημιακά συγγράμματα.

Τα κονδύλια, η έρευνα και η ανάπτυξη
«Το πανεπιστήμιο πρέπει να δημιουργήσει τίτλους αριστείας που θα χρηματοδοτούνται κατά προτεραιότητα από τον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα ώστε να υποστηριχθεί η ανάπτυξη της χώρας» λέει ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ.Θ.Παπαθεοδώρου.Προσθέτει ότι εκείνο που περιμένει από την κυβέρνηση είναι η αυτοτέλεια των πανεπιστημίων,η πλήρης αποδέσμευση από το υπουργείο Παιδείας στο διοικητικό τους κομμάτι,η ελευθερία στη διαχείριση θεμάτων όπως οι εισακτέοι ή οι μετεγγραφές και φυσικά η αξιολόγηση και κοινωνική λογοδοσία των πανεπιστημίων.

Πάντως πολλά πανεπιστήμια βρίσκονται ήδη σε στενή συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς και ΔΕΚΟ για την εκπόνηση μεγάλων ερευνητικών προγραμμάτων.

«Το κράτος πρέπει να αντιληφθεί ότι χωρίς έρευνα και καινοτομία δεν υπάρχει ανάπτυξη» λέει σχετικά ο πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ.Γ.Μυλόπουλος. «Για παράδειγμα,το Αριστοτέλειο πήρε πρόσφατα το πρώτο διεθνές βραβείο πληροφορικής για την παραγωγή λογισμικού,κάτι που έχει άλλωστε ξαναγίνει» δηλώνει.«Η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων αυτής της δουλειάς όμως δεν μπορεί να γίνει από το Πανεπιστήμιο.Θα έρθει αύριο μια ξένη εταιρεία και θα αγοράσει τα δικαιώματα έναντι πινακίου φακής» προσθέτει.«Τα πανεπιστήμια είναι ισχυροί φορείς ανάπτυξης.Θα πρέπει το Πανεπιστήμιο και οι φορείς αξιοποίησης της έρευνας να συνδεθούν και να αξιοποιήσουν τα αποτελέσματα των σχετικών προγραμμάτων» δηλώνει ο πρύτανης του ΑΠΘ.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ «εξωστρεφή και διεθνή», «κέντρα αριστείας», με ριζικές αλλαγές στο μοντέλο διοίκησης, οι οποίες προβλέπουν μεταξύ άλλων περιφερειακά συμβούλια ΑΕΙ, αλλά και χρηματοδότηση των ιδρυμάτων ανά φοιτητή, αναμένεται να εισηγηθεί σήμερα ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου
στη συνάντηση με τους πρυτάνεις όλης της χώρας στους Δελφούς. Η κίνηση του Πρωθυπουργού να απευθύνει προσωπική πρόσκληση στους ηγέτες των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων είναι ενδεικτική της βαρύτητας που δίδει η κυβέρνηση στη διαμόρφωση νέου τοπίου στην ανώτατη εκπαίδευση, με σαρωτικές αλλαγές σε όλο το φάσμα λειτουργίας των ΑΕΙ.

«Η κυβέρνηση παρουσιάζει το πλαίσιο, βάζοντας σε δημόσια διαβούλευση τους βασικούς άξονες,κατά τρόπον ώστε τους προσεχείς τρεις μήνες να έχουν τεθεί επί τάπητος όλα τα εναλλακτικά σενάρια» τονίζει η υπουργός Παιδείας κυρίας Αννα Διαμαντοπούλου. «Ξεκινάμε τον διάλογο για να απαντήσουμε συλλογικά ως χώρα και ως κοινωνίαστο ποιο είναι το Δημόσιο Πανεπιστήμιο και ΤΕΙ που θέλουμε. Αυτό που θα αποφασίσουμε σήμερα, θα προσδιορίσει το εκπαιδευτικό και αναπτυξιακό μέλλον της πατρίδας μας.

Οφείλουμε λοιπόν με υψηλό αίσθημα πολιτικής και κοινωνικής ευθύνηςνα βάλουμε πολλές και καλές ιδέες σε κίνηση, να τις συζητήσουμε, να αποφασίσουμε και να υλοποιήσουμε άμεσα μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση. Οι καιροί δεν περιμένουν και η κατεύθυνσή μας είναι ξεκάθαρη. Ο,τι ξεχωρίζει- και πράγματι ξεχωρίζεισήμερα και κάνει τη διαφορά στην τριτοβάθμια εκπαίδευσημπορεί και πρέπει να γίνει ο κανόνας ποιότητας και αριστείας που έχουμε ανάγκη για να εξασφαλίσουμε ένα φωτεινό, παραγωγικό και ελπιδοφόρο μέλλον» τονίζει, δίνοντας το στίγμα της κυβέρνησης για το αύριο των πανεπιστημίων στη χώρα.

Οι αλλαγές έχουν ως κύρια κατεύθυνση τη διοργάνωση προπτυχιακών προγραμμάτων στην αγγλική γλώσσα, την προσέλκυση πόρων από τα πανεπιστήμια εκτός κρατικού προϋπολογισμού- έδρες, δωρεές ιδιωτών- και ασφαλώς την αξιολόγησή τους. Οι τετραετείς προγραμματικές συμβάσεις των πανεπιστημίων με την πολιτεία παραμένουν, αλλάζουν ωστόσο μορφή. Σήμερα άλλωστε εξαντλούνται σε τυπικές συμφωνίες όσον αφορά τον αριθμό των μελών ΔΕΠ. «Κλειδί» ο λόγος εισακτέων- πτυχιούχων
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», ο κ. Παπανδρέου θα προτείνει, μεταξύ άλλων, «κουπόνι» φοιτητή, στοιχείο που αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού στην ανώτατη εκπαίδευση. Δεδομένου ότι το κράτος αποφασίζει να δίνει κουπόνι σε κάθε φοιτητή, κατ΄ αναλογία των σπουδών του, θα είναι πλέον καθοριστική η επιλογή του πανεπιστημίου. Και αυτό, διότι η φοίτηση ενός εκάστου θα «μεταφέρει» στο ίδρυμα υποδοχής του το ποσό που αντιστοιχεί στην εκπαίδευσή του. Το ύψος του ποσού που συνοδεύει το «κουπόνι» μάλιστα θα ποικίλλει, ανάλογα με την επιστήμη. Είναι προφανές ότι δεν θα διαγκωνίζονται πλέον μόνον οι υποψήφιοι για την εισαγωγή τους στα ανώτατα ιδρύματα, αλλά και τα ίδια τα ιδρύματα για τους φοιτητές...

Η κυρία Διαμαντοπούλου υπογραμμίζει, από την πλευρά της, τις εκ βάθρων αλλαγές στο μοντέλο διοίκησης των ιδρυμάτων, καθώς καθιερώνονται Συμβούλια Διοίκησης των ΑΕΙ - αυτά θα προκηρύσσουν τις θέσεις των πρυτάνεων, με βασική αρχή την αποδοχή υποψηφιοτήτων ευρύτερης εμβέλειας, και εκτός ιδρυμάτων.

« Ζητήματα συνταγματικά, νομικά, ακαδημαϊκάθα αναλυθούν κατά τη διαβούλευση. Το βέβαιον είναι ότι επιτέλους θα υπάρξει διαχωρισμός του ακαδημαϊκού από το διοικητικό έργο, όσον αφορά τους ηγέτες των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων» σημειώνει η υπουργός.

Γνώστες του αντικειμένου τονίζουν ότι στην τρέχουσα φάση μελετάται ο αριθμός των μελών των συμβουλίων, τα οποία πιθανότατα θα αποτελούνται από 7 ως και 13 άτομα, ενώ είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα περιλαμβάνουν προσωπικότητες κοινής αποδοχής.

Η κυβέρνηση φέρεται επίσης διατεθειμένη να καταθέσει πρόταση για περιφερειακά συμβούλια ΑΕΙ, τα οποία θα διοικούν τα ιδρύματα που βρίσκονται στην περιοχή της αρμοδιότητάς τους. Στο Λεκανοπέδιο, για παράδειγμα, τυχόν περιφερειακό συμβούλιο θα διοικούσε το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Οικονομικό αλλά και το Πάντειο Πανεπιστήμιο, το Χαροκόπειο, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.

Ο αριθμός των εισακτέων θα καθορίζεται από τα ίδια τα πανεπιστήμια, πάντοτε σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας, ενώ κυοφορούνται συνολικές ρυθμίσεις ως προς τον περιορισμό των μετεγγραφών φοιτητών μεταξύ ιδρυμάτων της ανώτατης εκπαίδευσης. Η εμπειρία έχει βεβαίως δείξει ότι «κλειδί» ήταν και παραμένει η εφαρμογή του νόμου- ενδεικτικό, αρνητικό, παράδειγμα η μη εφαρμογή της διάταξης για τη διαγραφή των «αιωνίων φοιτητών».

« Βασικό στοιχείο αξιολόγησης θα είναι πλέον ο λόγος του αριθμού των εισακτέων φοιτητώνπρος αυτόν των κατόχων πτυχίων» διευκρινίζει η κυρία Διαμαντοπούλου σχετικά με το θέμα αυτό, προσθέτοντας την παράμετρο των εφεξής ηλεκτρονικών συγγραμμάτων.

Με αξιολόγηση τα κονδύλια στην έρευνα
Η υπουργός Παιδείας στέκεται επίσης ιδιαίτερα στη «διαφορετική λογική» στην οποία υπεισέρχεται η κυβέρνηση στον κρίσιμο τομέα της έρευνας.

«Κύρια και βασική αλλαγή, η μετακύλιση της χρηματοδότησης:παύει πλέον να είναι υπεύθυνο το υπουργείο, τη σκυτάλη παίρνει το Συμβούλιο Ερευνας και Τεχνολογίας, με βάση αξιολογήσεις, κυρίως από το εξωτερικό, και διεθνείς προδιαγραφές. Καθώςμάλιστακαταργείται η παλαιά νοοτροπία της κατανομής κονδυλίων (σ.σ.: όλοι από λίγο), επιλέγονται τρεις βασικές ενότητες- Αγροβιοτεχνολογίας, Πληροφορικής και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας- στις οποίες και επικεντρώνεται το ενδιαφέρον».

«Καλλικράτης» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση
Συγχωνεύσεις- καταργήσεις τμημάτων σκιαγραφούν εκ νέου τον χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και ενώ οι εκπρόσωποι των ιδρυμάτων- καιρό τώρα- επισημαίνουν το πρόβλημα αναζήτησης κονδυλίων εκτός κρατικού προϋπολογισμού για τμήματα που ποτέ δεν χρειάστηκαν. Προνομιακός χώρος επί 20ετία για πολιτικούς και τοπικούς άρχοντες, τα πανεπιστημιακά τμήματα αυξάνονταν με γεωμετρική πρόοδο, καθώς κάθε κυβέρνηση από το 1984 και μετά ενέκρινε την ίδρυση ολοένα περισσότερων. Διόλου τυχαία σήμερα η χώρα διαθέτει έξι αρχιτεκτονικές σχολές, τρία μεγάλα πανεπιστήμια στη Βόρεια Ελλάδα, αίτημα για Ιατρική ακόμη και στο νησί της Κω, πανεπιστήμιο και πολυτεχνείο σε ένα νησί, την Κρήτη, αλλά και τρία νεότευκτα πανεπιστήμια στο διάστημα των τελευταίων πέντε ετών.

Η υπουργός αναφέρεται στον τρόπον τινά «Καλλικράτη» της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σημειώνοντας ότι κατά την παρούσα φάση «τρέχει» η καταγραφή όλων των τμημάτων και των υποδομών.

Δεν διστάζει μάλιστα να μιλήσει με συγκεκριμένα παραδείγματα: Τις επτά τουριστικές σχολές (ΤΕΙ) που δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν ικανό αριθμό εισακτέων, παρά την κατάργηση της βάσης του 10, και θα συρρικνωθούν το ανώτερο σε τρεις. Αλλά και τις τρεις ιχθυοκομικές σχολές- πόλους... απώθησης των υποψηφίων, μολονότι η Ελλάδα είναι δεύτερη παγκοσμίως στον τομέα, οι οποίες θα μειωθούν δραστικά, σε μία και μοναδική.

Η κίνηση αυτή καθιστά αυτομάτως κύριους συνομιλητές του υπουργείου Παιδείας τις σχολές των ιδρυμάτων, ενώ επιφέρει αλλαγές και ως προς το πρόγραμμα σπουδών, με έμφαση στις γνώσεις υποδομής, καθώς και τη δυνατότητα των διοικήσεων των πανεπιστημίων να το αναπροσαρμόζουν ελεύθερα και κατά περίπτωση.

Πηγή: http://www.tovima.gr